Hormonale anticonceptie

Hormonen hebben effect op je lichaam, op hoe je je voelt en op je cyclus. De ene vrouw verdraagt hormoonpreparaten beter dan de andere. Daarom is het belangrijk om samen met je arts te kijken naar welk preparaat het beste bij je past.

Vandaag ga ik in op de verschillende keuzes die je kunt maken als je kiest voor hormonale anticonceptie.

Hormonen en de samenstelling van combinatiepreparaten

De meest gebruikte anticonceptiemethoden bevatten hormonen. De hormonen die hiervoor gebruikt worden zijn oestrogeen en progesteron.
Pillen waarin beide hormonen zitten noem je combinatiepreparaten. Dit is wat meestal bedoeld wordt met “de pil”, maar ook bijvoorbeeld de Nuvaring is een combinatiepreparaat.

De functie van de hormonen is dat het oestrogeen hormoon ervoor zorgt dat je een voorspelbare menstruatie hebt. Het progestageen zorgt ervoor dat je niet zwanger wordt. Daarom bestaan er wel pillen met alleen progesteron, maar niet met alleen oestrogeen.

De samenstelling van de combinatiepreparaten verschilt:

1. De dosering van het oestrogeen kan verschillen (20, 30 of 50 microgram oestradiol);
2. Het type progesteron kan verschillen (er zijn veel verschillende soorten, waaronder levonorgestrel, desogestrel of norethisteron);
3. De pillen kunnen de hele cyclus dezelfde samenstelling hebben (eenfasepreparaten) of in de cyclus in samenstelling wisselen (driefase preparaten). Het doel van een meerfasen pil is om de normale cyclus van de vrouw zo goed mogelijk na te bootsen;
4. Het type oestrogeen kan verschillen: Synthetisch oestrogeen (ethinyloestradiol, dit zit in de meeste pil-soorten). Of natuurlijk oestrogeen (oestradiol, dit zit in Qlaira en Zoely).

De stopweek

De meeste pillen hebben 21 pillen per strip. Deze slik je gedurende 3 weken en daarna heb je een stopweek. In de stopweek ben je ongesteld. Sommige pillen hebben 24 tabletten of 28 tabletten waarbij er een aantal placebotabletten in de strip zitten.

Je kunt met de combinatiepil je stopweek en dus je ongesteldheid ook overslaan door meteen na de vorige strip, door te gaan met de volgende strip. Ook kun je de stopweek verschuiven.

Als je kiest voor anticonceptie met alleen progesteron (Mirena, Cerazette, Implanon, prikpil) dan is het goed om te weten dat je zelf geen invloed kunt uitoefenen op de timing van je menstruatie omdat je geen stopweek kunt overslaan, verschuiven of uitstellen. Bovendien kan je menstruatie veranderen of zelfs helemaal kan wegblijven. Sommige vrouwen hebben juist last van onregelmatig bloedverlies (spotting) wat in sommige gevallen heel frequent kan voorkomen.

Thrombose en bijwerkingen

Het belangrijkste risico bij gebruik van een combinatiepreparaat is het risico op thrombose. De voorkeur gaat daarom altijd uit naar een pil met een lage dosering oestrogeen. Dan is de kans op een thrombose zo klein mogelijk.

De meest voorkomende bijwerkingen door oestrogenen zijn hoofdpijn, gespannen borsten en misselijkheid. Als je hier veel last van hebt kun je een laag-gedoseerd preparaat kiezen (bijvoorbeeld microgynon 20, Yaz, Yasmin, Nuvaring, Mercilon). Of je kiest voor een preparaat met alleen progesteron (Mirena, minpil of Cerazette, Implanon, prikpil).

De meest voorkomende bijwerkingen van progesteron zijn onregelmatig bloedverlies, hoofdpijn, misselijkheid, acne, stemmingswisselingen.

Verschillende hormonale anticonceptie vormen

Verder zijn er nog verschillende manieren waarop je de anticonceptie kan gebruiken:

– Oraal (pil die je moet slikken)
– Vaginaal (Nuvaring)
– Spiraaltje met hormonen (Mirena)
– Dermaal (anticonceptiepleister, Evra)
– Onderhuids (anticonceptiestaatje, Implanon)

De pil vergeten

De pil kun je soms vergeten. Als je er binnen 12 uur aan denkt hem alsnog in te nemen is er geen probleem. Daarna hangt het van het moment in je cyclus af of je er nog op kunt vertrouwen of niet. Over het algemeen geldt dat hoe vaker je de pil vergeet hoe groter de kans dat de pil onbetrouwbaar wordt. Als je moeite hebt om de pil niet te vergeten kun je misschien beter kiezen voor een anticonceptiemethode die je niet dagelijks hoeft te nemen.

Ook moet je eraan denken dat de pil minder betrouwbaar is als je moet overgeven, diarree hebt en in combinatie met bepaalde medicijnen.

Mocht je er niet uit komen dan kan het raadzaam zijn om samen met je arts de opties op een rijtje te zetten zodat je uiteindelijk de beste keuze kan maken.

Hormonale anticonceptie
​​​​​​